Przejdź do treści

Podstawy odmowy wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach

Postępowanie w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (czyli tzw. decyzji środowiskowej) niewątpliwie ze względu na swoją specyfikę charakteryzuje się szeroką autonomią, a w jego toku koniecznym jest dążenie do obiektywnego wyważenia interesów samorządowych i interesów inwestorów. Z uwagi na szczególną rolę takiego postępowania, jaką jest zminimalizowanie negatywnych skutków planowanego przedsięwzięcia na środowisko, trzeba odpowiedzenie na zasadnicze w tej kwestii pytanie: kiedy organ może odmówić wydania takiej decyzji? Zagadnienie to stało się także przedmiotem rozważań Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu w wyroku z dnia 7 czerwca 2017 r., sygn. akt  IV SA/Po 121/17. Stan faktyczny sprawy, w której przyszło orzekać poznańskiemu sądowi administracyjnemu, rysował się dosyć standardowo, mianowicie wójt odmówił ustalenia środowiskowych uwarunkowań dla przedsięwzięcia pn. „Budowa fermy drobiu wraz z infrastrukturą towarzyszącą (…)”. Swoją decyzję uzasadnił powołując się na dokonaną w toku postępowania specjalistyczną analizę, która wykazała „liczne braki i niezgodne z przepisami prawa rozwiązania” zawarte w raporcie oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Ponadto w ocenie organu realizacja inwestycji spowodowałaby emisję uciążliwości zapachowych. Teren miejscowości na której zaplanowano realizację przedsięwzięcia nie posiadał planu miejscowego, natomiast w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy tereny te zostały sklasyfikowane jako przeznaczone do upraw rolnych i zabudowy zagrodowej. W studium jednak zawarto ciekawe postanowienie, które stanowiło, że „podstawową przesłanką przy prowadzeniu polityki rozwoju działalności gospodarczej winna być ciągła troska o poprawę warunków życia mieszkańców gminy (…) oraz szczególna dbałość o utrzymanie wysokich standardów w zakresie ochrony środowiska”. Inwestor odwołując się od decyzji, wniósł o uchylenie jej w całości i wydanie orzeczenia co do istoty sprawy ewentualnie o uchylenie zaskarżanej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznaniu organowi I instancji. Samorządowe Kolegium Odwoławcze przychylając się do wniosku skarżącego, uchyliło decyzję i przekazało sprawę do ponownego rozpoznania organowi I instancji. Decyzja SKO została zaskarżona m.in. przez mieszkańców gminy, którzy wnosząc skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu zażądali uchylenia decyzji organu II instancji w całości i utrzymanie w mocy wcześniej wydanej decyzji odmownej. W uzasadnieniu swojego stanowiska zarzucili, że dokumentacja, stanowiąca podstawę wydania decyzji środowiskowej, przedłożona przez inwestora w toku postępowania administracyjnego nawet wraz z uzupełnieniami przedstawionymi na żądanie RDOŚ, jest niespójna, nierzetelna i zawiera liczne rażące błędy. Ponadto podniesiono, że SKO swoją decyzją zaprzecza prawu organów gminnych do decydowania o szeroko pojętym życiu gminy i możliwości realizacji pomysłów na jej rozwój na rzecz niechcianych, bardzo uciążliwych przybyszów. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wskazanym na wstępie wyrokiem oddalił skargę. W uzasadnieniu orzeczenia Sąd podkreślił, że organ może odmówić wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jedynie w przypadku: niezgodności lokalizacji przedsięwzięcia z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jeżeli plan ten został uchwalony (art. 80 ust. 2 ustawy z 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko); odmowy uzgodnienia warunków realizacji bądź wydania negatywnej opinii, przez organy o których mowa w art. 77 ust. 1 ww. ustawy; braku zgody wnioskodawcy na realizację przedsięwzięcia w wariancie innym niż proponowany, jeżeli z oceny oddziaływania na środowisko wynika zasadność realizacji przedsięwzięcia w innym wariancie (art. 81 ust. 1 ww. ustawy); gdy z oceny oddziaływania na środowisko wynika, że przedsięwzięcie może znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000, a za realizacją przedsięwzięcia nie przemawiają konieczne wymogi nadrzędnego interesu publicznego, w tym wymogi o charakterze społecznym lub gospodarczym i brak jest rozwiązań alternatywnych (art. 81 ust. 2 ww. ustawy); jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika, że przedsięwzięcie może spowodować nieosiągnięcie celów środowiskowych zawartych w planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza (art. 81 ust. 3 ww. ustawy). Sąd także negatywnie odniósł się do argumentów skarżących powołujących się na obowiązujące na terenie gminy studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Rozwiązania przewidziane w studium nie stanowią przepisów prawa powszechnie obowiązującego i tym samym organ nie jest uprawniony do kontroli zgodności planowanego przedsięwzięcia z postanowieniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Najistotniejszym argumentem był jednak ten, że organ gminy, chcąc kształtować politykę przestrzenną, może bowiem w ramach przysługującego mu władztwa planistycznego uchwalić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, natomiast w tym celu w żadnym przypadku nie może posługiwać się decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację inwestycji. W taki też sposób Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu przywołanym orzeczeniem potwierdził pojawiającą się w dotychczasowym orzecznictwie tezę, że odmowa w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach może nastąpić wyłącznie na podstawie przesłanek wskazanych w obowiązujących przepisach prawa, w tym przypadku Ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Decyzja środowiskowa jest decyzją związaną, co oznacza, że w przypadku wykazania, że przedsięwzięcie nie będzie negatywnie oddziaływać na środowisko organ powinien uwzględnić wniosek i ustalić środowiskowe warunki realizacji przedsięwzięcia. Stąd też organ nie może powoływać się na pozaustawowe przesłanki odmowy wydania decyzji (jak np. uciążliwy zapach) i w ten sposób ustalać własnych warunków realizacji inwestycji.

Masz pytania?

Skontaktuj się z naszym ekspertem

/
/